Zgodnie z obowiązującymi przepisami, właściciel posesji na której znajduje się zbiornik bezodpływowy lub przydomowa oczyszczalnia ścieków musi mieć podpisaną umowę z firmą asenizacyjną. Obowiązek ten dotyczy zarówno osób prywatnych, jak i przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie nieskanalizowanym. Za niedopełnienie tego obowiązku grożą kary finansowe.
Od 2022 roku, kiedy Sejm znowelizował Ustawę Prawo Wodne, gminy kładą duży nacisk na gospodarkę ściekową i uszczelnienie obiegu nieczystości ciekłych. Jednym z zadań nałożonych na gminy jest aktualizacja ewidencji szamb i przydomowych oczyszczalni ścieków, a także kontrola umów podpisanych z firmami asenizacyjnymi oraz rachunków za regularny wywóz nieczystości.
Obowiązek posiadania umowy na wywóz ścieków
Gospodarka wodno-ściekowa jest jednym z priorytetowych obszarów działania w całej Unii Europejskiej. Racjonalne wykorzystanie ograniczonych zasobów wodnych, a także szczelna i racjonalna gospodarka ściekowa są tymi działaniami, na które duży nacisk kładą zarówno Komisja Europejska, jak i Parlament Europejski.
Jednym z podstawowych dokumentów mających na celu ochronę środowiska Unii Europejskiej przed niekorzystnym oddziaływaniem ścieków komunalnych jest dyrektywa 91/271/EWG z dnia 21 maja 1991 r. Określa ona zasady zbierania, oczyszczania i odprowadzania ścieków.
W polskim prawodawstwie na gospodarce ściekowej skupiają się przede wszystkim dwa akty prawne: Ustawa Prawo Wodne (znowelizowana w czerwcu 2022 r.) oraz Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: ucpg).
Zgodnie z art. 6 ucpg właściciel nieruchomości posiadającej zbiornik bezodpływowy lub przydomową oczyszczalnię ścieków musi podpisać umowę na odbiór nieczystości. Obowiązek ten dotyczy każdego właściciela nieruchomości i właściciela firmy, które znajdują się na terenie nieskanalizowanym.
Z kim można podpisać umowę na wywóz nieczystości ciekłych?
Ustawa szczegółowo określa, z kim można podpisać umowę na wywóz ścieków. Wspomniany wcześniej art. 6 ucpg wskazuje, że firma asenizacyjna musi posiadać pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych lub osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości ciekłych.
Zezwolenie wydaje urząd miasta bądź gminy, znajdujący się na terenie, na którym ma być prowadzona działalność wywozu ścieków. Warunkiem otrzymania zezwolenia są posiadanie odpowiedniego sprzętu służącego do hermetycznego wywozu nieczystości oraz podpisanie dokumentu, potwierdzającego współpracę ze stacją zlewną. Zezwolenie jest wydawane na okres 10 lat.
Wykaz firm asenizacyjnych posiadających zezwolenie na wywóz nieczystości ciekłych z terenu danej gminy jest opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na stronie internetowej właściwego urzędu miasta lub gminy. Warto przed podpisaniem umowy z konkretną firmą sprawdzić, czy widnieje ona w wykazie firm uprawnionych do odbioru ścieków w gminie.
Należy dodać, że przepisy nie ograniczają zakresu terenu, na którym firma asenizacyjna może świadczyć swoje usługi. Często jeden przedsiębiorca może prowadzić działalność związaną z opróżnianiem szamba w kilku gminach jednocześnie.
Jak wygląda umowa na wywóz szamba?
Umowa na wywóz nieczystości płynnych jest zazwyczaj zawierana na czas nieokreślony, z miesięcznym okresem wypowiedzenia. Dane, które są potrzebne do zawarcia umowy z firmą asenizacyjną to: imię i nazwisko oraz adres zamieszkania osoby podpisującej umowę, a także pojemność zbiornika bezodpływowego i dokładny adres posesji, na której się on znajduje.
Umowę z firmą asenizacyjną można łatwo i wygodnie podpisać za pomocą aplikacji szambo.online. Podczas składania pierwszego zamówienia wywozu od firmy zarejestrowanej w systemie asenizacja.online, umowa wygenerowana jest automatycznie.
Dokument określa obowiązki firmy asenizacyjnej oraz właściciela zbiornika bezodpływowego. Zadaniem tego drugiego jest m. in. zapewnienie bezpiecznego dojazdu do szamba w celu jego opróżnienia, a także dbałość o stan techniczny zbiornika.
Kary za brak umowy na wywóz nieczystości
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nakłada na urzędy obowiązek kontroli właścicieli posesji z terenów nieskanalizowanych, którzy posiadają zbiornik bezodpływowy lub przydomową oczyszczalnię ścieków. W ramach kontroli urzędnicy sprawdzą, czy mieszkańcy mają podpisane umowy na odbiór nieczystości.
W przypadku braku umowy z firmą asenizacyjną, wójt, burmistrz lub prezydent miasta ma obowiązek wezwać właściciela zbiornika bezodpływowego do natychmiastowego usunięcia uchybień w tym zakresie. Jeśli w określonym czasie mieszkaniec nie wywiąże się z obowiązku, urząd wydaje decyzję administracyjną o wykonaniu wywozu zastępczego. W wydanej decyzji gmina ustala wysokość opłat i terminy wywozu nieczystości ciekłych, a także wskazuje firmę, która odbierze ścieki z posesji. Decyzja jest wydawana na rok i może zostać przedłużona, jeżeli właściciel nieruchomości nie przedstawi podpisanej umowy z firmą asenizacyjną, w okresie co najmniej 3 miesięcy poprzedzających datę zakończenia obowiązywania decyzji administracyjnej.
Oprócz kontroli zawartych umów, urzędnicy mają obowiązek sprawdzenia regularności wywozu ścieków. W tym celu mogą wezwać mieszkańca do okazania rachunków za odbiór nieczystości ciekłych. Kontrole będą odbywać się co dwa lata; pierwsze muszą zakończyć się do sierpnia 2024 roku.
Utrudnianie kontroli bądź odmowa okazania umowy lub rachunków za regularne opróżnianie szamba może skutkować nałożeniem kary w wysokości od 500 zł do 5 000 zł.
Jeśli jeszcze nie masz podpisanej umowy na wywóz nieczystości ciekłych, możesz skorzystać z aplikacji szambo.online, dzięki której szybko i wygodnie znajdziesz firmę asenizacyjną, porównasz ceny, wybierzesz najkorzystniejszą ofertę, zamówisz wywóz, a przy pierwszym zamówieniu automatycznie wygenerujesz umowę.